Nội Dung
Bối cảnh toàn cầu và xu hướng chững lại
Ngành vận tải biển toàn cầu đang đối mặt với tăng trưởng yếu ớt. UNCTAD dự báo năm 2025 khối lượng hàng hóa chỉ tăng 0,5 %. Năm 2024, thương mại biển còn ổn định nhưng năm nay tăng trưởng suy yếu. Nhu cầu vận tải giảm tốc khiến thị trường container và tàu hàng chịu áp lực cung — cầu cao. Doanh nghiệp vận tải gặp khó khăn trong hoạch định chi phí dài hạn và dự báo tài chính. Biến động này ảnh hưởng cả ngành logistics, cảng biển, và các nền kinh tế dựa nhiều vào xuất nhập khẩu.
Cước phí tăng cao và biến động mạnh
Chi phí vận tải biển tăng nhanh và biến động mạnh từ tháng này sang tháng khác. Căng thẳng địa chính trị như Biển Đỏ và Hormuz buộc tàu đổi tuyến, tăng thời gian hành trình. Chi phí nhiên liệu và chi phí tuân thủ môi trường cũng tăng đáng kể. Việc quay vòng tàu chậm hơn làm chi phí hoạt động tăng thêm. Doanh nghiệp vận tải gặp khó khi hợp đồng dài hạn không đủ linh hoạt. Tình trạng này tác động trực tiếp đến lợi nhuận và kế hoạch đầu tư dài hạn.
Áp lực từ chi phí vận hành, tài chính và lao động
Chi phí vận hành của hãng tàu và doanh nghiệp logistics vẫn tăng cao. Giá nhiên liệu biến động do sản lượng và quyết định của các nhà sản xuất dầu. Lãi suất vay tàu tăng làm chi phí tài chính tăng mạnh. Thị trường lao động thiếu thuyền viên và nhân công cảng biển, gây chi phí tuyển dụng cao. Thiếu nhân lực cũng làm giảm hiệu suất vận hành và kéo dài thời gian quay vòng tàu. Doanh nghiệp phải cân nhắc chi phí vận hành và tối ưu nhân lực để giảm tổn thất.
Bất định từ địa chính trị và thay đổi luật lệ
Ngành biển toàn cầu phải ứng phó nhiều rủi ro địa chính trị và thay đổi luật lệ. Cấm vận, thay đổi thuế quan, và quy định cảng làm tuyến hàng hóa bị xáo trộn. Các quy định môi trường mới do IMO thúc đẩy giảm phát thải, yêu cầu đầu tư nhiên liệu sạch. Chi phí đầu tư và vận hành tăng làm doanh nghiệp phải cân nhắc giữa lợi nhuận và tuân thủ. Bất định từ các yếu tố này có thể ảnh hưởng nặng nề đến tài chính và chiến lược phát triển dài hạn.
Áp lực với các quốc gia và doanh nghiệp dễ bị tổn thương
Chi phí tăng và cước vận tải biến động tác động nặng tới các quốc gia nghèo và SME. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường không có dư địa tài chính chịu biến động chi phí đột ngột. SME dễ bị loại khỏi chuỗi cung ứng khi chi phí logistics chiếm tỉ trọng lớn. Điều này ảnh hưởng tới tính bền vững xuất khẩu và thương mại toàn cầu. Rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng ngày càng cao nếu các quốc gia và doanh nghiệp không thích nghi kịp thời.
Các xu hướng ứng phó: số hoá, xanh hoá và hiện đại hoá
Ngành biển toàn cầu đang thúc đẩy số hoá và tự động hoá cảng, logistics, khai báo hàng hải. Việc số hoá giảm chi phí trì trệ, tăng hiệu suất và minh bạch. Xu hướng xanh hoá với nhiên liệu sạch và tuân thủ tiêu chuẩn môi trường được đẩy mạnh. Dù chi phí đầu tư lớn, đổi mới này cần thiết để thích nghi với quy định và giảm chi phí dài hạn. Doanh nghiệp cũng cân nhắc cấu trúc tài chính, giảm nợ và phân bổ chi phí thuê tàu hợp lý.
Cơ hội tiềm ẩn và hướng đi tương lai
Ngành biển toàn cầu vẫn có cơ hội cho doanh nghiệp linh hoạt và tầm nhìn dài hạn. Vận tải xanh và công nghệ mới giúp tối ưu chi phí dài hạn. Hợp tác công — tư đầu tư cơ sở hạ tầng cảng hiện đại và logistics số có thể giảm chi phí trì trệ. Hãng tàu tối ưu lịch trình, chọn tuyến, sử dụng nhiên liệu thay thế để giảm chi phí trên mỗi tấn hàng. Các quốc gia xuất nhập khẩu, đặc biệt ở châu Á, nếu biết tận dụng hiện đại hoá và xanh hóa, sẽ củng cố ngành shipping nội địa.
Kết luận
Ngành biển toàn cầu đang đối mặt chi phí tăng, cước biến động và bất định địa chính trị. Doanh nghiệp, cảng biển và quốc gia phụ thuộc xuất nhập khẩu chịu áp lực lớn. Trong thách thức vẫn tồn tại cơ hội cho những bên đủ tầm nhìn. Số hoá, xanh hoá, cải thiện hiệu suất và cơ sở hạ tầng giúp vượt sóng gió. Hợp tác chặt, đầu tư bền vững và thích nghi linh hoạt là chìa khoá để ngành phát triển lâu dài.
Xem thêm:
Viconship muốn nâng mục tiêu lợi nhuận năm 2025
Động Cơ Hàng Hải Nhiên Liệu Kép Methanol Mạnh Nhất Thế Giới
