Nhiều chuyến tàu chở hàng từ Trung Quốc đã bị hủy
Nội Dung
Từ đầu quý II/2025, hàng loạt chuyến tàu chở hàng từ Trung Quốc bị hủy đột ngột. Theo số liệu từ các hãng vận tải, tỷ lệ hủy chuyến tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm trước. Nhiều cảng tại Thượng Hải, Thâm Quyến và Thiên Tân ghi nhận sự sụt giảm mạnh trong hoạt động. Các tuyến đi Mỹ, châu Âu và Đông Nam Á bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi tình trạng hủy chuyến. Các hãng tàu lớn như Maersk, MSC và COSCO phải điều chỉnh lại kế hoạch vận chuyển thường xuyên. Sự gián đoạn khiến chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục đối mặt với nhiều bất ổn khó lường.
Nguyên nhân đầu tiên dẫn đến hủy chuyến là nhu cầu tiêu dùng toàn cầu giảm rõ rệt. Lạm phát kéo dài, lãi suất cao khiến sức mua tại Mỹ và châu Âu chững lại. Doanh nghiệp phương Tây giảm đơn hàng từ Trung Quốc để tránh tồn kho. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hàng hóa đủ số lượng để lấp đầy container. Nhiều hãng tàu chọn cách hủy chuyến thay vì chịu lỗ vì tàu chở không đủ tải. Thị trường hàng tiêu dùng, điện tử và dệt may chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Tình trạng hủy chuyến khiến giá cước vận tải biển biến động thất thường. Một số tuyến tăng giá do thiếu chuyến, trong khi nhiều tuyến khác giảm vì không có nhu cầu. Giá cước từ Trung Quốc đi châu Âu đã giảm hơn 20% so với đầu năm. Ngược lại, giá cước đi Mỹ tăng nhẹ do cung giảm, dù cầu không tăng đáng kể. Các công ty xuất khẩu Trung Quốc gặp khó trong việc lên lịch giao hàng ổn định. Điều này ảnh hưởng đến tiến độ, chi phí và lòng tin từ khách hàng quốc tế.
Không chỉ Trung Quốc, các cảng trung chuyển tại Singapore, Busan, và Dubai cũng bị ảnh hưởng. Việc thiếu tàu đến từ Trung Quốc khiến sản lượng hàng hóa trung chuyển tại đây giảm mạnh. Nhiều cảng buộc phải điều chỉnh kế hoạch hoạt động và cắt giảm giờ làm của nhân viên. Một số cảng ghi nhận sản lượng container giảm tới 15% so với cùng kỳ năm trước. Tình trạng thiếu container rỗng tại một số nơi làm trầm trọng thêm chuỗi cung ứng. Các doanh nghiệp logistics phải xoay xở tìm giải pháp thay thế hoặc chuyển hướng vận chuyển.
Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu tại Trung Quốc rơi vào cảnh dở khóc dở cười vì hàng tồn kho. Việc hủy chuyến bất ngờ khiến hàng hóa không thể xuất cảng đúng thời hạn đã ký kết. Một số công ty phải thuê kho bãi lưu hàng, phát sinh thêm chi phí đáng kể. Khách hàng ở nước ngoài cũng giảm niềm tin vào khả năng giao hàng đúng hạn. Các nhà máy buộc phải điều chỉnh kế hoạch sản xuất, gây gián đoạn chuỗi cung ứng. Trong dài hạn, tình trạng này đe dọa đến uy tín và sức cạnh tranh của xuất khẩu Trung Quốc.
Chính phủ Trung Quốc đã chỉ đạo các bộ ngành vào cuộc xử lý tình trạng hủy chuyến tăng cao. Bộ Giao thông vận tải yêu cầu các hãng tàu minh bạch kế hoạch điều phối tuyến hàng hải. Ngân hàng Trung ương cam kết hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp xuất khẩu bị ảnh hưởng. Một số tỉnh ven biển triển khai chương trình kích cầu nội địa và xúc tiến thương mại quốc tế. Chính quyền địa phương phối hợp chặt chẽ với cảng biển để điều chỉnh lưu lượng hợp lý. Mục tiêu là khôi phục hoạt động vận tải và giữ ổn định thương mại trong những tháng tới.
Một số doanh nghiệp đang tìm cách chuyển sang vận chuyển bằng đường sắt hoặc đường hàng không. Tuyến đường sắt Trung Quốc – châu Âu tăng lượng chuyến nhưng chi phí cao hơn đường biển. Đường hàng không chỉ phù hợp với hàng giá trị cao, số lượng nhỏ và yêu cầu giao gấp. Ngoài ra, vận tải đường bộ qua các nước láng giềng cũng được tận dụng trong khu vực châu Á. Tuy nhiên, không phương thức nào có thể thay thế hoàn toàn đường biển về chi phí và khối lượng. Đây chỉ là giải pháp tạm thời trong khi chờ thị trường vận tải biển hồi phục trở lại.
Việc hủy hàng loạt chuyến tàu từ Trung Quốc là lời cảnh báo cho chuỗi cung ứng toàn cầu. Nó cho thấy sự mong manh của hệ thống logistics trong thời kỳ kinh tế toàn cầu suy yếu. Doanh nghiệp cần đa dạng hóa phương thức vận chuyển và thị trường để giảm rủi ro. Chính phủ các nước nên phối hợp chặt chẽ nhằm kiểm soát hiệu quả tình trạng gián đoạn. Nếu không có biện pháp kịp thời, hậu quả có thể lan rộng và kéo dài trong nhiều tháng tới. Ổn định vận tải biển vẫn là yếu tố then chốt giúp phục hồi thương mại toàn cầu bền vững.
Xem thêm:
Mỹ đề xuất thu phí cảng 1 triệu đô la đối với hãng tàu Trung Quốc