Thương chiến Mỹ – Trung lan sang phí vận chuyển, châu Âu ‘chịu trận’
Căng thẳng thương mại Mỹ – Trung leo thang
Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang ngày càng gay gắt. Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới liên tục áp thuế lẫn nhau. Nhiều mặt hàng bị kiểm soát nghiêm ngặt khi xuất nhập khẩu. Các doanh nghiệp phải điều chỉnh chuỗi cung ứng để tránh rủi ro thuế. Điều này khiến luồng vận chuyển toàn cầu bị xáo trộn mạnh. Các tuyến hàng hải châu Á – Mỹ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Hàng hóa bị dồn ứ, thời gian vận chuyển kéo dài hơn trước. Hệ quả là chi phí logistics và giá cước vận tải tăng mạnh. Nhiều chuyên gia cảnh báo đây là cuộc chiến lâu dài. Tác động của nó đang lan sang các khu vực khác, đặc biệt là châu Âu.
Giá cước vận tải tăng cao trên các tuyến chính
Từ đầu năm 2025, giá cước vận tải biển tăng chóng mặt. Tuyến châu Á – Mỹ ghi nhận mức tăng hơn 40%. Nhiều hãng tàu phải thay đổi hành trình để né rủi ro thương mại. Các cảng trung chuyển như Singapore và Rotterdam bị tắc nghẽn nghiêm trọng. Lượng container rỗng thiếu hụt khiến hoạt động xuất khẩu bị gián đoạn. Doanh nghiệp phải trả thêm hàng trăm USD cho mỗi container. Giá nhiên liệu hàng hải cũng tăng do bất ổn năng lượng toàn cầu. Các công ty logistics gặp khó trong việc duy trì chi phí ổn định. Ngành vận tải biển toàn cầu đang chịu sức ép lớn chưa từng thấy.
Châu Âu trở thành bên chịu thiệt hại nặng nề
Dù không tham gia trực tiếp, châu Âu vẫn chịu tác động rõ rệt. Hàng hóa dư thừa từ châu Á tràn vào các cảng lớn của khu vực. Cảng Antwerp, Hamburg và Valencia đều trong tình trạng quá tải. Container tồn kho tăng cao, chiếm diện tích lớn trong bãi lưu trữ. Doanh nghiệp phải trả thêm phí cảng và phí lưu container. Nhiều chuyến hàng bị chậm trễ do thiếu tàu vận chuyển. Các nhà nhập khẩu châu Âu gặp khó khi chi phí tăng đột biến. Trong khi đó, lượng hàng xuất sang Mỹ lại giảm đáng kể. Châu Âu đang ở thế bị động trong bối cảnh thương mại đầy biến động.
Doanh nghiệp vận tải hưởng lợi tạm thời
Giá cước tăng giúp một số hãng vận tải thu lợi lớn. Các tập đoàn như Maersk và MSC ghi nhận doanh thu vượt dự báo. Lợi nhuận cao giúp họ bù chi phí nhiên liệu và mở rộng đội tàu. Tuy nhiên, giới phân tích nhận định đây chỉ là lợi nhuận ngắn hạn. Khi nhu cầu giảm, giá cước có thể lao dốc nhanh chóng. Nhiều hãng nhỏ sẽ khó trụ vững nếu thị trường đảo chiều. Cạnh tranh khốc liệt có thể khiến ngành vận tải biển phân hóa mạnh. Lợi thế tạm thời có thể biến mất khi thị trường ổn định trở lại.
Tác động dây chuyền đến chuỗi cung ứng toàn cầu
Phí vận chuyển tăng kéo theo hàng loạt hệ quả khác. Giá hàng hóa tiêu dùng tại Mỹ và châu Âu tăng mạnh. Các nhà bán lẻ phải giảm đơn hàng để tiết kiệm chi phí. Doanh nghiệp nhỏ thiếu vốn xoay vòng buộc phải tạm dừng xuất khẩu. Tình trạng chậm trễ giao hàng làm mất uy tín thương hiệu. Chuỗi cung ứng toàn cầu trở nên dễ tổn thương hơn trước. Nhiều công ty châu Âu chuyển hướng sang nguồn cung gần hơn. Xu hướng “gần hóa sản xuất” được thúc đẩy để giảm phụ thuộc châu Á. Đây được xem là phản ứng cần thiết trong bối cảnh bất ổn kéo dài.
Châu Âu tìm cách thích ứng với biến động mới
Liên minh châu Âu đang triển khai nhiều biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp. Đức và Hà Lan tăng đầu tư vào hạ tầng cảng biển và kho bãi. Các dự án mở rộng cảng Rotterdam và Hamburg được đẩy nhanh tiến độ. EU cũng tích cực ký kết các hiệp định thương mại mới. Mục tiêu là đa dạng hóa nguồn cung và giảm phụ thuộc Mỹ, Trung. Các công ty logistics đầu tư mạnh vào số hóa quản lý vận hành. Công nghệ giúp tối ưu tuyến vận chuyển và tiết kiệm nhiên liệu. Chính phủ châu Âu cũng khuyến khích phát triển vận tải xanh. Những nỗ lực này nhằm giảm rủi ro và đảm bảo ổn định lâu dài.
Triển vọng thị trường vận tải biển còn bất định
Các chuyên gia cho rằng căng thẳng Mỹ – Trung khó sớm hạ nhiệt. Hai nền kinh tế vẫn bảo vệ lợi ích riêng trong chính sách thương mại. Biến động địa chính trị khiến thị trường vận tải thiếu ổn định. Châu Âu phải thích nghi với mức chi phí logistics cao kéo dài. Nhiều doanh nghiệp nhỏ có nguy cơ rời bỏ thị trường. Trong khi đó, các tập đoàn lớn tận dụng cơ hội củng cố vị thế. Ngành vận tải biển có thể bước vào giai đoạn tái cấu trúc sâu rộng. Sự cạnh tranh sẽ tập trung vào công nghệ và năng lực quản trị. Thị trường sắp tới sẽ có nhiều thay đổi khó đoán.
Kết luận: Toàn cầu hóa đứng trước bước ngoặt mới
Thương chiến Mỹ – Trung không chỉ là cuộc đối đầu thương mại. Nó là phép thử cho khả năng thích ứng của nền kinh tế toàn cầu. Khi chi phí vận chuyển tăng, chuỗi cung ứng buộc phải thay đổi. Châu Âu tuy không phải tâm điểm nhưng lại chịu hậu quả nặng nề. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để khu vực tái cơ cấu hệ thống logistics. Phát triển bền vững và tự chủ kinh tế trở thành mục tiêu hàng đầu. Thế giới cần hợp tác nhiều hơn để giảm rủi ro chuỗi cung ứng. Chỉ khi có sự phối hợp, thương mại toàn cầu mới duy trì ổn định. Cuộc khủng hoảng hiện nay là lời cảnh tỉnh cho thời kỳ toàn cầu hóa mới.
Xem thêm:
Viconship muốn nâng mục tiêu lợi nhuận năm 2025
Động Cơ Hàng Hải Nhiên Liệu Kép Methanol Mạnh Nhất Thế Giới